Investigations on Veterinary Folklore in the Lower Euphrates Basin; Folk Beliefs and Practices Applied on Animals

Sonraki nesillere aktarılan değerler olan halk inanışları içerisinde, insanoğlunun hayatında ayrılmaz bir parça hayvanlar önemli yer tutmakta, aynı zamanda bu inanışlar veteriner hekimliği folklorunun da kısmını oluşturmaktadır. Bu araştırmada, bilinen tarihin yerleşim merkezlerinin başında gelen ve bilimi açısından büyük önem taşıyan Aşağı Fırat Havzasında, ile ilgili inanışların derlenerek literatüre kazandırılması amaçlandı. amaçla Havzasında alan Adıyaman, Elazığ, Malatya, Şanlıurfa illeri Gaziantep’in Nizip ilçesinde toplam 78 kişiyle yüz yüze görüşme yapıldı. Elde edilen bulgular “içerik analizi” yöntemiyle değerlendirildi. Çalışmada, horoz, güvercin, koyun, leylek kır atın uğurlu; keçi, kedi, alaca sığır, siyah katır, eşek tavşanın uğursuz; köpek, baykuş tilkinin de uğurlu veya uğursuz olarak kabul edildiği saptandı. Ayrıca, yeni doğum yapan hayvanların eşinin (plasenta), hayvanın sütünün bol olacağı inancıyla incir ağacına asıldığı beklentiyle akarsuya atıldığı; çiçek hastalığına karşı “çiçek tası” kullanıldığı, “kösnü başı” hastalığında köstebek kullanıldığı; nazardan korunmak için ev ahırlara, at, büyükbaş küçükbaş kafatası kaplumbağa kabuğunun şeklinde bulgulara ulaşıldı. Sonuç olarak, hayvanlarla zengin folklorik uygulamalara rastlandığı yörede saptanan birçoğunun Anadolu’nun farklı bölgelerindekilere benzer olduğu saptanmıştır.